quinta-feira, 28 de julho de 2011

INEGNNO TALIAN

INSEGNANDO EL TALIAN.Copia
ENSINANDO O TALIAN

El TALIAN l´è la nostra vera Lìngua., parlada par i dessendenti dei imigranti.
O Talian é a nossa verdadeira língua, falada pelos descendentes dos imigrantes.
Par leder el Talian bisogna imparar la pronunsia de serte letre.
Para ler o Talian é necessário aprender a pronúncia de certas letras.

LETRA C c :

C i a c e ci c i o c i u
Tcha tche tchi tcho tchu

C i a v e c e l o c i c a c i o d o c i u c a
Tchave tchelo tchica tchodo tchuca
Chave céu prêsa (de rapé) prego porre

Osservar: Ntea pronùnsia : CIA,CIO,CIU la letra “i” la ( è muta. )
Observar : Na pronuncia:CIA,CIO,CIU a letra “i “ é muda .
Cia ce ci cio ciu
Tcha tche tchi tcho tchu

Facia El se ga taià la facia co la faca.
Fatcha. El se ga taià la fatcha co la faka
Ele se cortou a face com a faca

Bocia - el zuga la bocia co la man sanca.
Botcha – el zuga la botcha co la man sanka
Ele joga a bocha com a mão esquerda.

Ca che chi co cu
Ka ke ki ko ku

Casa vache pochi toco cuna
Kasa vake poki toko kuna
Casa vacas poucos pedaço berço







G g gia ge gi gio giu


Osservar: Ntea pronunsia: Gia, gio,giu : La letra “i” LA È MUTA
Observar : Na pronúncia : Gia,gio,giu : Aletra “”i” É MUDA

Giacheta gelosia pagina gioia giugo
Djaketa djelosia padjina djoia djugo
Casaco ciúme página jóia jôgo

Ga ghe gui go gu

Gato ghebo fighi gola gucia
Gato guebo figui gola gutcha
Gato cocheira figos gula agulha.


Nha gne gni gno gnu
Nhá nhe nhi nho nhu

Rogna gnente pugni legno gnuca
i
Sarna nada socoss madeira nuca


Quando gavemo ditongo pronunsià. finio in “io”,par far el plural la letra “i”la se dópia.
Rio = rii zio = zii ginásio = ginasii velório = velorii, etc.....

Magari:
Vecio = veci recia = rece mucio = muci vecia = vece etc
(parche la “i” la è muta.



Quando gavemo sostantivi femenini singolari finidi par “ea” dopiemo la letra “ee” par far el plural:
Quando temos substntivos femeninos terminados por “ea” dobramos
A letra “ee”para fazer o plural:
Idea – idee cea = cee
Idéia=idéias pequena = pequenas

Tute le parole che le scomìnsia par la consonante “ z “le resta compagne.:
Todas as palavras que começam por “z”permanecem iguais na grafia
Zaldo zero zampa
Amarelo zero pata ( de animal)

La ùnica consonante dópia la zé la “SS” in medo de due vogae.:
A única consoante dobrada é o “ss” no meio de duas vogais:
Messa casseta pessi basso nissuni
Missa caixinha pixes baixo ninguém

Na “s” sola in medo a due vogae la sona come 3”z”
Uma “s” sozinha no meio de duas vogais soa como:zzz.
Cesa casa sfesa
Igreja casa fresta


La letra “h”la doparemo solo in medo la parola.
A letra “h” é utilizada só no meio da palavra.
Vache braghe fighi
Vacas calças figos

Ntel Talian no gavemo mia le letre :j k w x y
No Talian não usamos as letras : j k w x y.



Gavemo sìnque vogae : a e i o u
Temos cinco vogais : a e i o u


Quìndase consonante : b c d f g h l m n p q r t v z
Quinze consoantes b c d f g h l m n p q r s t v z

Le consonante: b e p, nasalante le vien pressedeste dea consonante “m”
As consoantes b e p , nasalantes vêm precedidas da consoante “m”
Limbo colomba tempo compagno
Limbo pomba tempo igual





El Talian el dòpera solo due assenti : ( ` ) grave ( ´ ) aguto
O Talian utiliza só dois acentos : ( ` ) grave ( ´ ) agudo

COME DOPERAR I ASSENTI:
COMO USAR OS ACENTOS:

1ª. RÈGOLA - PAROLE CON LA ÙLTIMA SÌLABA TÒNICA FINIDA PAR VOGAL:
1ª.REGRA - PALAVRAS COM A ÚTIM SÍLABA TÔNICA TERMINADA POR VOGAL:
a) - GRAVE O CRASE ( PAR TONALITÀ VERTA.)
a) - Grave ou crase (para a tonalidade aberta
Pupà cafè depì vedarò prosperità comunicarò nò etc...
Papai café mais verei prosaperidade comunicarei não, etc….

b) - AGUTO ( ´ )PAROLE CON TON BRANDO O SERÀ..:
b) - Agudo ( ´ ) Palavras com tonalidade branda ou fechada:
Vardé pié incó zé
Olhai pés hoje é


3ª – PAROLE PROPAROSSITÒNICHE:
c) - GRAVE O CRASE: ( TONALITÀ VERTA)
Famèlica simpático catechètico òpera, etc
Esfomeada simpática catechético ópera


d - AGUTO ( ´ ) TON SERÀ
Mónega fémena tímido núgole.
Irmã –freira mulher tímifo nuvens.


Le altre parole le obidirà la ponuncia secondo le zé parlade e ntel so contesto.
As outras palavras obedecerão à pronuncia conforme são proferidas no seu contexto.
Erechim, Janeiro de 2010

Honório Tonial

Nenhum comentário:

Postar um comentário

Gostaria de receber comentários referentes aos ssuntos expressos no Blog do Talianeto